امروز دوم اردبیهشت ماه مصادف است با ١٢٥ سالگرد انتشار اولین روزنامه کردی است. به نام «روزنامه کردستان» که در سال ١٨٩٨میلادی برابر ١٢٧٧هجری شمسی در قاهره پایتخت مصر، توسط مقداد بدرخان که از روشنفکران و متفکرین کرد در قرن نوزدهم منتشر شد. به گزارش سنور به نقل از  کردپرس، اهمیت «روزنامه کردستان» برای مردم […]

  

امروز دوم اردبیهشت ماه مصادف است با ١٢٥ سالگرد انتشار اولین روزنامه کردی است. به نام «روزنامه کردستان» که در سال ١٨٩٨میلادی برابر ١٢٧٧هجری شمسی در قاهره پایتخت مصر، توسط مقداد بدرخان که از روشنفکران و متفکرین کرد در قرن نوزدهم منتشر شد. به گزارش سنور به نقل از  کردپرس، اهمیت «روزنامه کردستان» برای مردم […]

امروز دوم اردبیهشت ماه مصادف است با ١٢٥ سالگرد انتشار اولین روزنامه کردی است. به نام «روزنامه کردستان» که در سال ١٨٩٨میلادی برابر ١٢٧٧هجری شمسی در قاهره پایتخت مصر، توسط مقداد بدرخان که از روشنفکران و متفکرین کرد در قرن نوزدهم منتشر شد.

به گزارش سنور به نقل از  کردپرس، اهمیت «روزنامه کردستان» برای مردم کُردستان تا جایی است که ۲۲ ماه آوریل برابر با (۲ اردیبهشت) هر سال را روز، روزنامه نگاری کردی نام گذاشته اند و کردستانیان آن را گرامی می دارند.

روزنامه ای که در مدت انتشار خود اخبار سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی را پوشش می داد و سردبیرانی همچون مقداد مدحت بدرخان، عبدالرحمن بدرخان و ثریا بدرخان در آن قلم زده اند.

دوره ی انتشار این نشریه را می توان به ٣ مرحله تقسیم کرد. دوره ی اول انتشار این نشریه از شمارگان ۱ تا ۳۱ است که خود به دو مرحله ی تقسیم می شود. مرحله ی اول از شمارگان ۱ تا ۵ که سردبیری آن را مقداد مدحت بدرخان برعهده اشت و مرحله ی دوم از شمارگان ۶ تا ۳۱ که عبدالرحمن بدرخان برادر مدحت سردبیری این نشریه را بر عهده گرفت.

دوره ی دوم از سال ۱۹۰۸ اغاز شد بعد از وقفه ای در انتشار روزنامه کردستان، در میان سال های ۱۹۰۹-۱۹۰۸ دوباره این نشریه انتشار خود را از سر گرفت که این دوره از لحاظ تعداد شماره های منتشر شده و محل انتشار و … در هاله ای از ابهام قرار دارد.

دوره سوم این روزنامه با سردبیری ثریا بدرخان از سال ۱۹۱۷ شروع و تا ۱۹۱۸ ادامه می یابد.

شماره ی ۱ تا ۵ این نشریه در قاهره منتشر شد. شماره ی ۶ تا ۱۹ آن در ژنیف منتشر شد و دوباره این نشریه به قاهره بر می گردد و تا شمارگان ۲۵ در قاهره چاپ و منتشر می شود.

شماره های(۲۰-۲۳) توسط ثریا بدرخان منتشر شد اما دوباره زمینه میسر نشد و به شهر لندن منتقل و در آنجا شماره (۲۴) چاپ شد، بعدأ شماره های:(۲۵-۲۹) در شهر فولکستون بریتانیا چاپ و منتشر گردید. شماره های(۳۰-۳۱) آن دوباره در ژنو منتشر و بعد از این نشریه متوقف گردید.

علت انتشار نامنظم روزنامه نیز مخالفت های دولت عثمانی با آن و نبود امنیت برای سردمداران روزنامه کردستان دانست لذا به علت عدم امنیت متولیان آن هر بار مجبور بودند از شهری به شهری دیگر نقل مکان کنند.

شماره های اولیه این نشریه تا سالها گم شده بود تا اینکه پس از ۷۰ سال از انتشار آن اولین شماره ی روزنامه ی کردستان در دبیرخانه ی شرق شناسی دانشگاه شوروی توسط دکتر مارف خزنه دار کشف می شود.

انتشار نخستین روزنامه کردستان فصل تازه ای را در تاریخ سیاسی فرهنگی و فکری و… کُردها رقم زد چرا که زمان نشر این روزنامه مصادف بود با جنگ و ناامنی در بسیاری از نقاط جهان و نیز شکل گیری پارادایمی جدید در اندیشه کُردی.

روزنامه کُردستان در برجسته سازی مطالبات خود همواره بر چگونگی پیشرفت ممالک صنعتی به منزله پیشرفت در سازمان فکری و آگاهی این مردمان تأکید می‌کرد و با پیش کشیدن دیدگاه‌های عقلائی، دینی و ناسیونالیستی، عرصه را برای حضور هر چه بیشتر نسل جوان کُرد فراخ‌تر می نمود. در شرایط بحرانی آن دوره این جریده توانست تا حدودی مشکلات کُردها را بیان کند و مطالبات آنها را به گوش حاکمان عثمانی برساند.

گفته می شود؛ با انتشار روزنامه کُردستان دریچه ای بر روی سنت نوشتاری و فرهنگ روزنامە نویسی کردی باز شد و این روزنامه توانست علاوه بر تجدد و بیداری از فرهنگ عشیره ای و ایلیاتی؛ رویکرد کُردها را از فرهنگ شفاهی به طرف سنت نوشتاری به شیوه مدرن سوق دهد. همچنین الفبای کُردی شکل منظم، مدرن و امروزی به خود گرفت و با زبان کردی خوانندگان را به تفکر و دانش اندوزی و اهتمام به نوشتن تشویق کرده است.

دسته بندی: فرهنگ و هنر برچسب ها:

به اشتراک بگذارید :

مطلب قبل و بعد
مطالب مشابه

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید

- کامل کردن گزینه های ستاره دار (*) الزامی است
- آدرس پست الکترونیکی شما محفوظ بوده و نمایش داده نخواهد شد